हॉगकांग -मकाऊ-शेनजेन

एखादा महिना पायाला भींगरी लागते तस यावेळेस झाल.20 दिवस पुण्या मुम्बई ला लग्नाला हजेरी लाऊन आल्यावर  8 दिवसातच केसरी बरोबर हॉगकांग मकाऊ टूर होता. परत बॅग भरायची,घराबाहेर रहायच ,खायच ,सगळ्याचाच कंटाळा आला होता. त्यामुळे थोड्या अनिच्छेने मुम्बई साठी निघालो.11 ला एयरपोर्ट ला केसरी च्या फ्लॅगपाशी पोचलो.रात्रि 2 ला फ्लाइट होत। एक एक फॅमिली यायला लागल्या,केसरी नी आधी पाठवलेल्या लिस्ट मधले हे कोण कोण असावेत याचा अंदाज बांधण्याचा माझा आवडता खेळ सुरु झाला. तेवढ्यात नाशिकहुन अंजू विनायक पण पोचले. ह्या बाई जरा शिष्ट दिसतायत, ह्या साध्या आहेत,ही फैशनेबल वाटते अस माझ आणी अंजू च लगेच गॉसिप पण सुरु झाल.अर्थात बाकी सगळ्यांच्या नजरां पण एकमेकांना जोखण्याच्या कामाला लागल्या होत्या.

सकाळी 9 ला हांगकांग ला पोचलो.( इकडले 7) आपल्यापेक्षा तिकडली वेळ 2 तास पुढे आहे.इमिग्रेशन लवकर झाल।तिथेच लीना( तीच नाव वेगळच होत केसरीवाल्यानी सोईसाठी बदलल)आमची शेनजेन ची गाइड आम्हाला जॉइन झाली.लीना 32 वर्षाची (लग्नाळू)   चवळीच्या शेंगेसारखी,चेहरा मात्र काहीसा पुरुषी,दांत पुढे आलेले पण हसतमुख अशी होती।

हांगकांग च एयरपोर्ट अतिशय भव्य आहे ,2 मेट्रो बदलून एयरपोर्ट वरच असलेल्या पोर्ट वर पोचलो.तिथुन जेट फॉईल नी आम्ही शेंनजेन ला जाणार होतो. फ्लाइट ,मेट्रो अन वॉटर जेट सगळ एकाठिकाणी असलेला हा कदाचित एकमेव एयरपोर्ट असावा.एयरपोर्ट वर असतानाच विलास (केसरी गाइड) नि सांगितले इथुनच घरी मेसेज करायचा असेल तर करा,शेंनजेन मधे,खरतर सम्पूर्ण चीन मधेच व्हाट्सअप वर बंदी आहे.लगेच सगळ्यांच्या माना खाली गेल्या,(व्हाट्सअप साठी बर) आणि घरच्यांबरोबर लास्ट चॅट असल्यासारखे सगळे मोबाइल ला चिकटले. तिथुन अर्ध्या तासात शेकाऊ पोर्ट शेंनजेन ला पोचलो.लंच करुनच 3 वा. सेंचुरी किंगडम होटल ला गेलो.

फ्रेश होऊन लगेच लुहाउ मार्केट ला गेलो.आपल्या इकडल्या फुटपाथ मार्केट सारख ते मार्केट। तिथे फूटपाथ वर विकायला बंदी असल्याने एका काम्प्लेक्स मधे छोटी छोटी असंख्य दुकान होती. फारस काही घ्यायच नव्हतच,दिलेल्या वेळेच्या आधीच बाहेर आलो.बरेच मेंबर्स वेळ होऊन गेली तरी आले नाही .लीना चांगली गरम झाली,पुढच्या वेळेस कोणी उशिरा आल तर आम्ही निघुन जाऊं तुम्ही टैक्सी नी हाॅटेल ला या असा दम भरला. (त्याचा पूर्ण ट्रिप मधे मात्र काहीच उपयोग झालेला दिसला नाही). नंतर शेंनजेन चा  फेरफटका मारायला निघालो. लीना ची अखंड बड़बड़ सुरु होती.तीच इंग्लिश ठीक ठीक ,बोलण कर्कश्श अन एकसुरी  होत,आम्ही प्रवासामुळे थकलो पण होतो,त्यामुळे तिच्या बोलण्याकडे फारस कोणाच लक्ष नव्हतं पण तीच काम मात्र ती जीव तोडून करत होती।
शेनजेन ला बीजिंग किंवा शांघाई सारखा प्राचीन इतिहास नाही ,1970 मधे वसलेल,अतिशय अत्याधुनिक अस शहर आहे। स्वच्छ रस्ते ,त्याच्या दोन्ही बाजूनी 60 -70 मजली उंचच ऊंच पत्यांच्या बंगल्याप्रमाणे वाटणाऱ्या इमारती  होत्या.जगातल्या ऊंच इमारतींमधे चौथ्या नंबर ची 115 मजली इमारत शेंनजेन ला आहे (1 दिवसात 1मजला बांधून होतो, इति - लीना! ).चीन नि अल्पावधीत केलेली प्रगती खरच थक्क करणारी आहे. मुम्बई मधे पण ऊंच इमारती आंहेत,पण संख्येने अगणित असल्यामुळे की काय इथल्या इमारती मात्र अंगावर आल्यासारख्या वाटत होत्या.

सगळ्या मोठ्या फैक्ट्रीज ,अप्पो ,वीवो, मर्सेडीज़,इथे दिसल्या. रस्त्यानी सगळ्या लेटेस्ट कार्स दिसल्या ,पण दुचाकी मात्र बूटक्या (कारण सगळे चीनी ठेंगणे) अन इलेक्ट्रिक होत्या,एकही पेट्रोल वाली दुचाकी दिसली नाही. रात्री  जागोजागी चौकामधे लोक एकत्र येऊन डांस करत असलेले दिसले. इथले लोक संध्याकाळी लवकर जेवतात, मग रात्री चौकामधे एकत्र जमुन गप्पा ,नाच ,एरोबिक्स करुन स्वतःच मनोरंजन करतात. आपल्या इकडल्या हैप्पी स्ट्रीट सारखा हा प्रकार होता. जेवण मसालेदर ,तेलकट नसत ,भात आणि नूडल्स त्यात वेगवेगळ्या भाज्या ,हेच मुख्य खाद्य त्यामुळे सगळेच स्लिम ट्रिम असतात. तुम्ही पण असच खा म्हणजे लट्ठ होणार नाही असा आगाऊ  सल्ला पण ग्रुप मधल्या लट्ठ लोकांकडे पाहत लीना नी दिला.आणि खरच लट्ठ चीनी फारच कमी दिसलेत.सगळेच सडपातळ,ठेंगणे चपट नाक अन बारीक डोळे असे होते.त्यांच्या अशा शरीरयष्टि मुळे वयाच अंदाज येण मात्र खूपच कठिण आहे.इथे नवरा बायको दोघेही नोकरी करतात, घरातली काम ही दोघ मिळून करतात.चीन मधे लग्न ठरवताना पहिले मुलींचे पाय बघायचे,छोटे नाजुक पाय हे सौंदर्याच लक्षण मानल जायच म्हणुन आईच मुलींचे पाय बांधून किंवा मोडून ठेवते अस लहानपणी ऐकल होत,तेंव्हा वाटायच किती ही क्रूरता !आता मात्र, if u want me to wash cloth then u wash baby ,अस नवऱ्याबद्दलची अपेक्षा सांगणारी  लीना पाहिली आणी ,स्त्री पुरुष समानता खऱ्या अर्थाने चीन मधे  रुजतेय हे पाहून आनंद झाला.

दुसऱ्या  दिवशी सकाळी जेड फॅक्ट्री ला गेलो. तिथे एका ac हॉल मधे आम्हाला बसवल, वेलकम ड्रिंक दिल,आणि एका चटपटीत मुलीनी जेड बद्दल सगळी माहिती सांगितली,।ईथे जेड या स्टोन च खुप महत्व आहे जितका जुना स्टोन तितका महाग!जेड ला चीनी खुप शुभ मानतात। आम्हा सगळ्यांना जेड च एक लॉकेट गिफ्ट केल,इतक महाग असून सगळ्यांना कस काय दिल याच आश्चर्य वाटल ,पण ते ओरिजिनल जेड  नसाव,कारण लुहोऊ मार्केट ला 300 ,400 ₹ मिळणार कड़  काल पाहिल होत. त्यांच्या शॉप मधे फेरफटका मारला अन पुढे निघालो। लीना नि सांगितलं आई मुलीला ,सासु सुनेला जेड च कड देते.लहान असताना घातलेल कड पुढे  हाताला घट्ट झाल की ते कापून त्याचे इयरिंग्स ,रिंग किंवा अजुन काही बनवतात,पण ते दुसऱ्या कोणाला देत नाहीत. कड कापून देण्यासाठी तिथे वेगळी दुकान आहेत. सोन्याच्या सुबक दागिन्यांची सवय असलेल्या आपल्या भारतीय मनाला दगडाच कड अन ते पण इतक महाग हे पटायला जरा जडच जात.
तिथुन मग,बाम्बू फैक्ट्री ला गेलो.बाम्बू पासून कापूस बनउन त्याच्या अनेक वस्तु तिथे विकायला ठेवल्या होत्या,टॉवेल्स सॉक्स स्टोल ,शर्ट, पण ते सगळ खूपच महाग होत.

त्यानंतर विंडोज ऑफ वर्ल्ड  ला गेलो. तिथे 7 वंडर्स अन जगभरातल्या प्रसिद्ध प्रेक्षणीय स्थळांच्या छोट्या प्रतिकृति आहेत. कंबोडिया च हिन्दू टेम्पल ,नायगारा फाॅल ,आयफेल टाॅवर ,कोलोसियम ,पिरॅमिड ,गोंडोला, विंडमिल्स, आपला ताजमहल तर होताच.पूर्ण दुनिया ची सैर आम्ही इथेच झाली, ति पण ट्राम नी.  (दुनिया की सैर करलो ,अराउंड द वर्ल्ड इन आठ डॉलर्स है गाण नकळत तोंडात आल) ट्राम फ़क्त काही स्पॉट्स ला थांबणार होती, तिथे फ़ोटो काढले ,बाकी जमेल तेवढ पायी फिरुन बघितल।
त्यानंतर "स्प्लेंडिड चायना"ला भेट दिली,तिथे चीन ची पूर्ण संस्कृति,घर ,शेती,लोक त्यांचे पोशाख खाद्यपदार्थ ,पैगोडा ,प्रसिद्ध चायना वॉल इतर प्रसिद्ध स्पॉट्स यांच्या छोट्या प्रतिकृति,( स्वतः ठेंगणे असल्याने चाइनीज लोकांना सगळ्या भव्य गोष्टींच मिनिएचर करावस वाटत असेल का ?) अस सगळ विस्तीर्ण जागेत वसवल आहे.सगळीकडे ,हिरवा गालीचा ,ठिकठिकाणी हटके आकार दिलेली झाड ,रंगीबेरंगी सुंदर फूल होती.एक चिमुकल तळ,तळ्याच्या मध्यभागी लाल पिवळ्या भड़क रंगसंगतीचा भव्य कलश ( कंदील) त्यामधे अफलातून लाइटिंग,त्याची प्रतिमा तळ्यामधे पडलेली, तळ्यालगत उत्कृष्ट वास्तुशिल्पाचा नमुना असलेला पैगोडा,नीरव शांतता, झाडातुन डोकावणारा चंद्र ,काय  दृश्य होत ते ,अजूनही डोळ्यासमोरून जात नाहीये।

त्याशिवाय चायनीज लैंटर्न चे भव्य,ड्रैगन,विविध मानवीआकृति कार्टून्स ,प्राणी ,कमानी ,ठिकठिकाणी होत्या।ह्या सगळ्यांचे रंग लाल पिवळा ,नीळा असे भड़क पण आकर्षक होते ,त्यात लाइट्स लागल्यानंतरचे दृश्य तर अवर्णनीय होते। तो पूर्ण भाग आम्ही ट्राम नी हिण्डून बघितला.अनेक रेस्टोरेंट्स,होते सगळीकडे विविध नॉनवेज चे कबाब मांडून ठेवले होते,त्यांचा खमंग दरवळ पसरला होता। चिनी फ़ूड मात्र खायची इच्छा झाली नाही ,तो वास सहन होत नव्हता।  एका रेस्टॉरेंट ला फ़्रेश नूडल्स कसे बनवतात ते पण बघितल. इथेच रात्रि जाणता राजा च्या जवळपास जाणारा शो बघितला. शो सुरु व्हायला वेळ होता ,दिवसभर शूज घालून कंटाळा आला म्हणुन शूज काढून आरामात बसलो.समोरच्या  रांगेतली  मुलगी सारख मागे वळून अमच्याकड़े  बघून तिच्या आई ला काहीतरी सांगत होती ,काय आम्हाला कळल नाही .तेवढ्यात लीना कुठून तरी घाईघाईनी उगवली," no one do here like this ,put on ur shoes" अस थोड़ रागातच सांगून चालली गेली .मग आम्हाला कळल चीन मधे आजही पाय उघड़े टाकण अशुभ मानतात. तिथे कोणाच्याही पायात चप्पल ही दिसली नाही. शो मात्र खूपच सुंदर होता, डोळ्याच पारण फिटण म्हणजे काय ते त्यादिवशी कळल।

दुसऱ्या दिवशी हाँगकॉग ला निघायच होता,दिलेल्या वेळेत बरेच लोक यायचे नाहीत ,विलास नी आम्हा सगळ्यांना,तीन तिनदा शार्प 9 ला निघायची हात जोडून विनंती केली.त्याच कारण मात्र आम्हाला इम्मीग्रेशनच्या वेळेला कळल. बस नि तिथे पोचल्यावर काही अंतर हातात सामान घेऊन चालाव लागल. 5 feb.ला चीनी नववर्ष असल्याने,होंकोंग ला शॉपिंग ला जाणारी पण खुप गर्दी होती .त्या गर्दी बरोबर हातात सामान घेऊन चालताना निर्वासितांचे लोंढे कसे एका देशातुन दुसऱ्या देशात जातात ,तसा फील आला.

कस्टम आफिस ला पोचल्यावर ,आम्हा 40 लोकांचे 4 ग्रुप केले .पहिल्या मेंबर जवळ 10 लोकांच्या नावाची  लिस्ट होती. प्रत्येकाचा पासपोर्ट त्यावरचा फ़ोटो माहिती,सगळ बारकाईनी बघण सुरु होत.फ़ोटो मधे साम्य वाटल नाही तर सीनियर ऑफिसर ला बोलऊन कन्फर्म केल्या जात होत.त्यांचे सीनियर ऑफिसर जे बाजूच्या केबिन मधून सगळीकडे लक्ष ठेऊन होते ,मधुनच  आरडा ओरडा करत हिंडत होते.सगळे इमीग्रेशन करणारे  चोर असल्यासारख त्यांच् वागण होत. आमच्या  बरोबर डोंगरे म्हणुन एक फैमिली होती ,त्यांचा ग्रुप वीसा नव्हता कारण ते 2 दिवस आधीच पोचुन मग आम्हाला जॉइन झाले होते,पण माझ्या लिस्ट मधे मात्र त्यांच् नाव होत. आमच्या ग्रुप च ज्या काउंटर वर् इम्मीग्रशन होत ,त्याच काउंटर वर डोंगरे फॅमिली नि आमच्या आधी इमीग्रेशन केल होत. त्या ऑफीसर नी माझ्या जवळची लीस्ट पाहिली त्यात  डोंगरे च नाव दिसल्यावर,त्यांनी आधी इमिग्रेशन केलय हे त्याला बरोबर लक्षात राहिल,त्याला मी सगळ समजून सांगायचा प्रयत्न केला,( त्या लोकाना इंग्लिश पण फारस येत नाही) ,त्याला ते कळल ही( म्हणजे कळल असाव) पण तरी त्यानी मला बाजूला थांबायला सांगितले. लिस्ट मधल्या बाकी मेंबर्स च इमीग्रेशन होईपर्यंत मागे वळून मी थांबली कि नाही हे तो पाहत होता. मग मात्र त्यानी ढूंकून ही पाहिल नाही ,तरी त्यानी थांबायला सांगितले म्हणुन आम्ही तिथेच उभे होतो .विलास आल्यावर त्याला सगळ सांगितल, तुम्ही चला आता काही प्रॉब्लम नाही अस त्यानी सांगीतल्यावर  पुढे निघालो पण तरी त्या ऑफीसर नी जा सांगायच्या आधीच आपण निघुन आलो म्हणुन मनात धाकधुक होती पण सुदैवाने काही झाल नाही।हांगकांग इम्मीग्रशन लगेच झाल।बाहेर  आल्यावर कळल दुसऱ्या 10 जणांच्या ग्रुप ला थांबउन त्यातल्या एकावर प्रश्नांची सरबत्ति केली होती (अस होऊ शकेल अशी  कल्पना विलास नि आधी दिली होती). हुश्श करुन बस मधे बसलो।  मिशन ईमीग्रेशन फत्ते व्हायला 3 तास लागले .हांगकांग हा खर चीनचाच भाग,तरी एवढी सतर्कता !  तुलना करायची नाही अस ठरऊनही आपल्या देशात घूसखोरी करणारे बांग्लादेशी अन नेपाली आठवले।  सगळ्यात किचकट इम्मीग्रशन चीन अन US च आहे ,भरपूर वेळ जातो म्हणुन  तुम्हाला आज वेळेत निघा  सांगत होतो असे अनुभवाचे बोल विलास नि ऐकवले।
शेनजेन ला राम राम ठोकुन आम्ही पुढे निघालो.

हॉंगकॉग ला फ़क्त भोज्या करुन  शेंनजेन ला गेल्या मुळे एखाद्या फ्रेम मधे दिसेल एवढंच हाँगकाँग दिसल होत.आता बस नी जाताना अनेक मूवी मधे पहिलेल्या हाँगकाँग च प्रत्यक्ष दर्शन होत होत।
हाँगकाँग हा चीन चाच भाग आहे ,पण एक देश दोन राज्यपद्धती या चीन च्या धोरणामुळे तीथले नियम,चलन( चीन च युआन तर हांगकांग च हांगकांग डॉलर) फ्लॅग ,सगळ चीन पेक्षा वेगळ आहे। हांगकांग SAR म्हणजे special administrative region आहे। दोन्ही कडल्या लोकांना इकडून तिकडे जायला वेगळा परवाना लागतो। सगळयावर अंतिम कंट्रोल मात्र चीन चा आहे। ब्रिटीशांनी हाँगकाँग चीन ला परत केल पण तिथे अजूनही  बरचस इंग्रजाळलेल वातावरण आहे .बऱ्याच लोकांना हाँगकाँग ब्रिटिश रूल खाली असाव अस अजूनही वाटत।
हॉँगकोंग चा आमचा गाइड जैक,  स्थूल ,ठेंगणा ,मृदुभाषी होता।इंग्लिश छान बोलायचा। त्यानी हॉटेल ला पोचेपर्यंत बरीच   माहिती दिली,त्यात  चीन बद्दल चा रोष च जाणवत होता। हांगकांग हे बेट,त्यात बराच भाग डोंगरानी व्यापलेला ,साहजिकच जागेची कमतरता!त्यामुळे इमारती अन जागेचे भाव , गगनाला भिड़णारे असल्यास नवल नाही। इथे जवळपास 9000 गगनचुंबी इमारती आणि ,LA अन न्यूयॉर्क पेक्षा चढ़े ,जागेचे भाव आहेत।

होंगकोंग च इमिग्रेशन ऑफिस जेंव्हा त्यांच्या हद्दीत होत तेंव्हा टूरिस्ट ना खुप त्रास व्हायचा, चीन हुन इकडे यायच तर 2 ठिकाणी  सगळी प्रोसेस (security ,luggage screening) परत करावी लागायची।आणि चीन काही त्यासाठी खर्च करू ईच्छीत नव्हता ।शेवटी होंगकोग इमीग्रेशनऑफ़ीस त्यांनी चीन च्या हद्दित,त्यांच्या इमीग्रेशन ऑफिस च्या बाजूला आणल.त्यापोटी लाखो रूपयाच भाड़ आता चीनला देतायत,पण  टूरिस्ट चा त्रास  मात्र वाचला।
हाँगकोंग मधे नदी नाही ,पाऊस ही खुप पडत नाही ,पाण्यासाठी ते चीन वर अवलंबून आहेत। करारानुसार  ठराविक रकमेच्या बदल्यात चीन कडून पाणी पुरवठा होतो .एका वर्षी होंगकोंग ला खुप जास्त पाऊस झाला ,पुरसदृश्य स्थिति निर्माण झाली तरी चीन नी तेवढा पाणी पुरवठा केलाच आणि रक्कम वसूल केली। शेवटी ते लाखामोलाच पाणी त्याना समुद्रात टाकून द्याव लागल। चीन च्या अशा हेकेखोर वागण्याचा  अनुभव  आपल्याला ही आहेच .
असे  बरेच किस्से ऐकता  ऐकता  होटल कोर्टयार्ड मॅरियॅट कधी आल कळल नाही।

थोड़ा आराम करुन मग विक्टोरिया पॉइंट ला निघालो. 130 वर्ष जुनी असलेली ट्राम अवघ्या 8 मि.तो डोंगरा चा कुठेही वळण नसलेला चढ़ सरळ ,चढ़ते ।तो चढताना ,खाली दिसणाऱ्या ऊंच इमारती मात्र पिसाच्या मनोऱ्या प्रमाणे  तिरप्या बांधल्या सारख्या दिसत होत्या.विक्टोरिया पॉइंट ला मॅडम तुसॉदस म्यूजियम आहे ( इथल म्यूझियम लंडन च्या म्यूजियम  पेक्षा लहान वाटल).विक्टोरिया पॉइंट हुन हाँगकाँगअतिशय देखण दिसत। ऊंच झगमगत्या इमारतींच जाळ आणि त्याना विळखा घालून जाणारे झगमगते ब्रीज त्याच्या सौन्दर्यता भर घालतात.तिथल्या एकाही इमारतीत अंधार दिसला नाही। ऑफ़ीसेस  बंद झाले तरी  सगळीकडे दिवाळी होती.विक्टोरिया पॉइंट हुन खाली येतांना बस ने आलो,अर्धा तास लागला। एका यू पिन टर्न वर जैकी चैन च घर आहे ते पण बघितल( म्हणजे फ़क्त गेट दिसल)।त्यानी मुद्दाम अशा वळणावर घर बांधलय की जिथे गाड़ी थांबवण  कठिण आहे जेणे करुन त्याचे चाहते तिथे गर्दी करू शकंणार नाहीत.आपल्या  भारतात चाहत्यानी कशालाही न जुमानता तोबा गर्दी केली असती.

खाली उतरल्यावर लगेच रेपल्स बे बीच ला गेलो ।नितांत सुंदर आणि शांत असा बीच आहे।अंधार् पडल्यामुळे  तिथे जास्त रमता आल नाही।

मग बायकांचा वीकपॉइंट असलेल्या लेडीज  मार्केट ला गेलो। लेडीज मार्केट म्हणजे हांगकांग ची तुळशीबाग !पिन टू पियानो सगळ विकायला होत। नुसतच हिंडलो शॉपिंग फार काही केल नाही .
दुसऱ्या दिवशी डिज़्नी लैंड ला जायच होत ।पँरिस च  डिज्नी बघितल होत पण ते एका दिवसात बघून होंण्यासारख नाही ,त्यामुळे उरलेल इथे बघता येईल म्हणुन आनंद झाला।सकाळी लवकरच निघालो। डिज्नीला दोन्ही वेळची परेड ,काही शोज बघितले ,राइड्स घेतल्या। दुपारची परेड तर पॅरिस ला बघितली होती , रात्री ची परेड बघण हा एक अदभुत अनुभव होता।डिज्नी मधले सगळे कैरेक्टर्स अतिशय सुंदर सजवलेल्या रथा मधून एका पाठोपाठ जात होते त्यांच्या पुढे मागे वेगवेगळ्या आकाराच्या दीपमाळा कल्पकतेने लेऊन म्यूजिक च्या तालावर काही मूली  नाचत जात होत्या। प्रत्येक रथाच्या सजावटीत इतक सौंदर्य अन  विविधता होती की  वर्णन करायला शब्द थिटे पडतील।पापणी न लवता ते अदभुत दृश्य नजरेत साठऊन ठेवल।

जंगल सफारी केली ,मिकी एंड द वनडरस बुक आणि द फेस्टिवल ऑफ द लायन किंग हे शो बघितले। मीकी च्या शो ची  कल्पना तर अफलातून होती। मीकी  आणि गूफी ला एक मैजिकल बुक दिसत ( स्टेज  वर लेसर नि एक मोठ पुस्तक बनवल होता) ,ते पुस्तक मिकी उघड़तो अन त्यातला स्नोमैन खाली पडतो बाहेर तो वितळेल, त्याला  त्रास होईल म्हणुन त्याला परत पुस्तकात  ठेवण्यासाठी मिकी एक एक पान पलटतो ,प्रत्येक पानावरच  करैक्टर( बालू ,किंग लुई ,लिटिल मरमेड ,अल्लादीन ,रापुंज़ेल ) सजवलेल्या रथांमधुन नाचत, गात , प्रत्यक्ष स्टेज वर अवतरत .सरते शेवटी स्नोमैन वाल पेज येत ,त्याला तिथे ठेऊन मिकी पुस्तकाच्या च्या बाहेर येतो,किती छान कल्पना आहे न ! हे पहिल्यावर मुलांमधे वाचनाची आवड़ निर्माण नाही झाली तरच नवल!
दुसऱ्या दिवशी ओसियन पार्क ला गेलो। हा पार्क दोन लेव्हल ला आहे ।डोंगराच्या पायथ्याशी,रेस्टोरेंट्स ,एक्वेरियम ,ज़ू । वर गेल्यावर सगळ्या राइड्स ,डॉलफिन शो ,अन 2-3 रेस्टॉरंटस होते। वर जायला ट्रेन आणि केबल कार ही होती। आम्ही जातांना ट्रेन नी गेलो ,येताना केबल कार नी आलो ।
राइड्स मधे , रोलर कोस्टर ,हेयर रेसर ,माइन ट्रैन ,ड्रैगन राइड ,अशा एकसे एक भयानक ( माझ्यादृष्टीनी) राइड्स होत्या,मी त्यातल्या त्यात सोप्या राइड्स घेतल्या। डॉलफिन शो अन एक्वेरियम ,सिंगापुर पटाया च पहिल्यामुळे फारच बाळबोध वाटल। ।पाण्डा ,कंगारू ,गोल्डन मंकी असे प्राणी जे साधारणतः इतर ठिकाणी बघायला मिळत नाहीत ते इथल्या ज़ू मधे पहिलेत. तरी पण एकंदरीत तो दिवस फुकट गेल्यासारख वाटल।
डिज्नी अन ओसियन पार्क दोन्ही ठिकाणी दिवसभर होतो,त्यामुळे जेवणाचे कूपन्स दिले होते ,आपल्या हिशोबने कधी पण जेवायच।दोन्ही ठिकाणी इंडियन फ़ूड च्या नावाखाली जे काही मिळाल ते अगदीच काही तरी होत।पण बाकी सगळीकडे इंडियन रेस्टॉरेंट्स ला जेवलो,नाहीतर उपाशी राहयची वेळ आली असती।
डिज्नी आणि ओसियन पार्क दोन्ही ठिकाणी जवळ जवळ 8-9 km.चालण झाल। खुप थकलो होतो। दुसऱ्या दिवशी सकाळीच मकाऊ ला निघायच होत। जुगार च आगर असलेल मकाऊ  आमच्या  ट्रिप चा शेवटचा पड़ाव !

दुसऱ्या दिवशी  सकाळीच फ़ेरी बोट नी निघालो ,1 तासात मकाऊ ला पोचलो।मकाऊ च पोर्ट एयरपोर्ट एवढंच मोठ अन चकचकीत आहे. तिथे आमची गाइड लीन होती .मकाऊ हे पेनिनसुला अन दोन आइलैंड्स मिळून बनल आहे .हांगकोंग सारखच SAR असलेल मकाऊ ,हांगकांग पेक्षा खुप छोट आहे. इथला 2/3 भाग समुद्रात भर टाकून बनवला आहे.
जुगार अधिकृत असल्याने ,इतर टूरिस्ट बरोबरच ,हांगकांग आणि चिन चे लोक पण गर्दी करतात.पताका इथली करेंसी आहे ,पण ति फ़क्त मकाऊ तच चालते. काही खरेदी केली तरी पैसे परत घेताना हांगकांग डॉलर मधे मागा,पताका घेऊ नका,कारण ते कुठेच एक्सचेंज करता येणार नाही ,अस लीन नी आधीच सांगितल होत.
पोचल्यावर लगेच आ मा टेम्पल ला गेलो. पोर्तुगीज जेंव्हा पहिल्यांदा या बेटावर आले ,तेंव्हा या टेम्पल जवळ असलेल्या लोकांना त्यांनी हा  कोणता प्रदेश आहे अस विचारल, लोकांना वाटल ते टेम्पल बद्दल विचारतायत ,म्हणुन त्यानी सांगितल की हे समुद्र देवता,माझू  जी maa gok म्हणुन ओळखलया जाते ,तीच देऊळ आहे मा -गोक च पोर्तुगालांनी मकाऊ केल अशी आख्यायिका आहे।  400 वर्ष जुन, डोंगराच्या  पायथ्याशी असलेल हे देऊळ ,फारस मोठ नाहीये।  आश्चर्य म्हणजे देवळात चप्पल घालून जाता येत होत।सगळे लोक मोठ्या मोठ्या उदबत्या विकत घेऊन बाहेर लावत होते.गाभाऱ्यात  पण मोठ्या स्पाइरल उदबत्या वर टांगल्या होत्या ,अन राख खाली पडू नये म्हणुन त्याखाली प्लेट्स पण ठेवल्या  होत्या।
 तिथुन सेंट पॉल चर्च ला गेलो.16 व्या शतकात बांधलेल हे चर्च 2 वेळा आगित भस्मसात झाल। परत परत बनवायला पैसा कुठून येणार ? त्यामुळे आता चर्च चा फ़क्त दर्शनी भाग अस्तित्वात आहे,पण, "खंडहर बताते है इमारत कितनी बुलंद थी ,"तस फ़क्त दर्शनी भागावरुन ते चर्च किती भव्य आणि सुंदर असेल याची कल्पना येत होती। तिथुन 338 m.ऊंच असलेल्या मकाऊ टावर ला गेलो, लिफ्ट नी 61 व्या मजल्यवार क्षणात पोचलो । ऑब्जरवेशन डेक हुन मकाऊ चा 360 'नी अप्रतिम व्यू बघितला। तीथल  फ्लोररिंग ग्लास च आहे , त्यातून थेट खाली पाहताना आपण खाली पडू की काय  अशी  भीति वाटत होती। बरेच लोक तिथे स्काई वॉक आणि बंजी जंपिंग करत होते, करण तर दूर बघतांना सुद्धा भीति वाटली.

हे सगळ पाहून मग  मकाऊ च मुख्य आकर्षण असलेल्या वेनीशियन होटल ला गेलो।अतिशय भव्य (भव्य शब्द ही लाजेल) अन सुंदर होटल होता ते! 1मजल्यावार रिसेप्शन, भव्य कैसिनो आणि रेस्टोरेंट्स तर दुसऱ्यावर 500 च्या वर ब्रांडेड शॉप्स असलेल मार्केट!मार्केट च् छत  सूंदर आकाशी रंगाच अन त्यावर तरंगणारे  पांढरे ढग अस खऱ्या आकाशाशी स्पर्धा करणार होत। उरलेले 40 मजले ,मिळून  जवळ जवळ 3000 रूम्स होत्या। रूम्स मोठ्या आणि लक्झुरियस होत्या. रूम मधे जे रेटकार्ड  होत त्यानुसार रूम रेंट 80 k  होता.अर्थात केसरी ला ग्रुप बुकिंग मुळे 22 k पडल ,अस विलास नि सांगितल।वेनेशियन नाव असल्याने सगळीकडे इटालियन आर्किटेक्चर होत ,मार्केट एरिया त वेनिस सारखी गोंडोला राइड पण होती।या होटल ला कनेक्टेड तेवढच मोट्ठ पैरिसियन होटल होत तिथे आइफेल टावर ची मोट्ठी प्रतिकृति  अन आर्किटेक्चर पेरिस च होत .दोन्ही होटल चे  मालक एकच होते.संध्याकाळी हॉटेल मधे हिंडलो।अलीबाबानी आपला खजिना उधळावा तस जागोजागी सौंदर्य उधळलेल होत।मंत्रमुग्ध होऊन फिरत होतो ,कुठून कुठे जातोय कळत नव्हतं।  डिनर ची वेळ झाल्यावर भानावर आलो.तरी पूर्ण होटल हिंडुन झालच नाही। जिथे डिनर साठी जमायच ते रेस्टॉरेंट तरी सापडत की नाही अस वाटल .विचारत विचारत कस बस पोचलो! डिनर   नंतर 10 - 10.30 ला कैसिनो, ला गेलो। 10-12 हजार लोक मावतील एवढा मोठा हॉल,त्यात,वेगवेगळ्या प्रकारचे एकूण  2-3 हजार  टेबल्स न मशीन्स लागले होते।  तिथे आम्ही 2 तास तरी होतो (अर्थात तुम लड़ो हम कपड़े संभालते मोड मधे)। जिंकल्यवार होणारा चीत्कार ,हरल्यावरची चिड़चिड़,त्रागा ,पुढचा डाव तरी जिंकु या आशेवर कफल्लक होणारे लोक ,सगळी दुनियाच वेगळी होती ती!  एक चाळीशीची साधारण परिस्थिति(तिच्या राहणीमाना कड़े बघून वाटत होत) असलेली बाई ,प्रत्येक डाव जिंकत होती ,तिची एक मैत्रीण थोड्या थोड्या वेळाने येऊन तिला घरी चलायल म्हणत होती,म्हणजे असावी, असा आम्ही हावभाव वरुन अंदाज बांधला.अन एक बारीक चष्मीश मुलगा जो सारखा हारत होता ,ते दोघ विशेष लक्षात राहिले।रात्रि 12 नंतर रूम वर आलो । सकाळी ब्रेकफ़ास्ट झाल्यावर परत होटल पाहायला निघालो ,जाता जाता सहज एक चक्कर कैसिनो ला मारली।बघतो तर काय ते दोघ आम्हाला तिथेच दिसली! मुलगा तर कफल्लक झाला असावा ,पैसे न लावता तो केविलवाणा, या टेबल हुन त्या टेबल वर हिंडत होता ,ति बाई मात्र तेवढयाच उत्साहाने पैसे लावत होती ! काल आम्ही ते सगळ वातावरण एन्जॉय केल ,पण आज मात्र त्या दोघांकडे पाहून वाईट वाटल (असे अजुन बरेच असतील,हे दोघ लक्षात राहिले,) ,घरदार ,मूल बाळ  विसरून रात्र रात्र जुगार खेळण्यात काय मजा वाटत असेल काय माहिती? त्या मुलाच्या चेहरयावरची निराशा तर बघवत नव्हती !जुगार हा पण एक नशाच आहे ,परिणाम माहित असूनही लोक त्याच्या आहारी जातात। रूम मधे, हॉटेल मधे असलेल्या सुविधाबद्दल  माहिती दिली  होती  ,त्यात psychologist available आहे अस लिहिल होता। दवा और दारू दोनों यहा मिलेगा ,असच झाल हे! आज तिथे जास्त वेळ थांबायची इच्छा झाली नाही,शिवाय उरलेल हॉटेल  ही फिरायच राहिल होत.1 ला लगेच होंकोंग साठी निघायच होत। पैरिसियन हॉटेल ला पण फ़ास्ट फारवर्ड चक्कर मारली ,तरीही बरच काही बघायच राहून गेल!

मग परतीचा प्रवास सुरु झाला ,वॉटर जेट नी  होंकोंग ,तिथुन संध्याकाळी 7 च्या फ्लाइट नी 12.30 ला  मुम्बई ला पोचलो ।केसरी नी पाठवलेल्या लिस्ट वरचे परकी नाव अन चेहरे 6 दिवसात चांगलेच परिचयाचे झाले होते,सगळयांचा निरोप घेतला परत एकत्र ट्रिप ला नक्की जाऊ वगैरे असे वादे करुन बाहेर पडलो।बाहेर प्रियदर्शिनी वीमेन ड्रिव्हन प्रीपेड टैक्सी चा बूथ होता ,टैक्सी बुक केली ,बाहेर आलो तर 15- 20 जणी चहा पित गप्पा मारत बसल्या होत्या।त्यातलीच एक आमची ड्राइवर होती।हसतमुखाने पुढे  आली सामान  टाकायला पण मदत केली।रस्त्यात त्यांच्याशी छान गप्पा झाल्या।जवळ जवळ 150 जणी ड्राइवर म्हणुन इंटरनेशनल   एयरपोर्ट वर काम करतात ,रात्रभर जागरण होत घरी दुपारी काही झोप होत नाही ,पण घराला हातभार म्हणुन हे काम करते अस त्यांनी सांगितल ,सगळ्यांची थोड़ी बहुत अशीच कथा असेल। पुणे ,गाेवा ,अस बाहेरगावी पण रात्री जाव लागत म्हणाली। होटल ला पोचेपर्यंत 2.30 वाजले ,आम्हाला सोडून त्या एवढ्या रात्री परत एयरपोर्ट वर गेल्या ,खुप कौतुक वाटल त्या सगळ्यांच।
जेमतेंम 2 तास झोपत नाही तर गीतांजलि ची वेळ झाली,दुपारी 3 ला अकोल्याला पोचलो।
डिज्नी च्या शो मधला स्नो मैन आपल्या बर्फाळ् घरी पोचल्यावर "फीलिंग कोजी " असे उदगार काढतो ,तस हांगकांग च्या थंडीतुन गरम अकोल्यात आल्यावर मला मात्र "दिल को ठंडक पहुची "अस म्हणावस वाटल.