Tuesday, April 14, 2020

इजिप्तायन - 4

                म्युझिअम मधून बाहेर पडल्यावर मस्त कढी-पकोडे, गाजर-हलवा, पालकाची भाजी इ. असा चविष्ट इंडियन फूडचा आस्वाद घेतला. नंतर पपायरस तयार करणाऱ्या कारखान्यात गेलो. तिथे अतिशय चटपटीत, पंधरा - सोळा वर्षांची मुलगी होती.तिने  लव्हाळ्यापासून पपायरस कसे बनवतात  त्याचे  नेमके  आणि प्रभावी प्रेझेंटेशन देऊन आम्हाला  इंप्रेस केलं. आम्ही  सगळ्यांनी  तिचे  आवर्जून  कौतुक केले. पपायरसला खडखडीत  वाळवलं  की उत्तम, टिकाऊ कागद बनतो. असली  लव्हाळी  आता आणि आधीही भारतात व जगात सगळीकडेच उगवत होती, उगवतात! पण त्याचा कागद म्हणजे पपायरस बनवण्याची कला फक्त इजिप्तला साधली. त्यावर लिखाण करुन इजिप्तने स्वतः ची  व जगाची उन्नती केली. "  पेपर " शब्दाचा  उगम इथूनच झाला. तिथे  पपायरसवर काढलेली खूप सुंदर, आकर्षक चित्रे  (  फ्रेमस् ) होती. एका  मोठय़ा  पपायरस वर हिरव्यागार रंगावर, सुरेख सोनेरी अक्षरात कुराणातलं वचन लिहिलेलं होतं. अगदी घ्यावसं वाटेल असं! ( कुणी मुस्लीम फ्रेंड असल्यास गिफ्ट द्यायला! )मी दोन  पपायरस आणून  फ्रेमस् केल्यात. विशेष सांगायचे म्हणजे अंधारात  पाहिलं तर,पूर्णपणे वेगळच  चित्र  दिसतं. आश्चर्यच वाटतं!

            संध्याकाळ  बरीच झाली होती, आम्हाला खान - अल् - खलीली च्या बाजाराजवळ शाॅपिंगसाठी नेलं. " एखाद्या तासात परत या, "टूर  मॅनेजर म्हणाले. आत  गेलो तर "इंडिया? इंडिया? शाहरूख खान? अमिताभ बच्चन? असं म्हणत  सगळे  दुकानदार  हाका मारत होते. अगदी  छोटी -छोटी   दुकानं! म्हटलं  आधी  एक चक्कर मारुन किंमती,मार्केट मधे  काय  मिळतं  याचा अंदाज  घेऊ. पण  खूप  विशेष  असे काही  वाटले नाही. मग मी  फ्रीज  मॅग्नेटस् ,एक छोटसं  शिल्प( Hat shepsut, या स्त्री  फेरोचं (राणी ) त्याचं  विशेष म्हणजे  चेहरा  स्त्रीचा असून,  त्याला  कृत्रिम  छोटीशी दाढी  आहे. याचे कारण  विचारले  तर,म्हणे  स्त्रियाही पुरुषांइतक्याच  बलवान  आहेत हे  दाखविण्यासाठी ! पहाणारा कन्फ्यूज  होतो की  चेहरा  पुरुषाचा आहे  की  स्त्रीचा ?
या  मार्केट मध्ये  कपडे इ. घेण्याचा काही प्रश्नच नव्हता. मुस्लीम  स्त्रिया  परिधान  करतात  तसेच कपडे  होते  तिथे  फक्त! शाॅपिंग लवकरच  आटोपले  आमचे! तो भाग  मात्र खास  मुस्लीम  वाटत होता. त्यांचे खास  पदार्थ  तिथल्या  हाॅटेलमध्ये दिसत  होते. काहीजणांनी  चहा -काॅफी  घेतली  तिथे. .मी मात्र  तिथून  लवकर  बाहेर पडून बसमध्ये  जाऊन  बसले.

रात्री  नाईल नदीवर, क्रुझ डिनर पार्टी  एंजॉय केली.... सकाळी लवकर उठून  अलेक्झांड्रियाला निघालो. कारण कैरो  ते  अलेक्झांड्रिया अंतर  3 तासांचे  होते .                   अलेक्झांड्रिया......अतिशय  रम्य, भूमध्य  समुद्राकाठी वसलेलं. .आजचा  पहिला  स्पॉट  होता,रोमन मंदिर ! पण  पूर्णतः भग्न  झालेलं.वास्तुकलेचा नमुना असलेले  पिलर्स आणि  sphinx  च्या  भव्य  प्रतिकृती  होत्या  तिथे. इतका  मोठा  परिसर फिरत  असताना,ज्याने हे  नष्ट  केलं त्याचा  राग आला,एक  भव्य  कलाकृती  संपवली  म्हणून! नंतर रोमन थिएटर  बघितले, पण  वेळेअभावी  बाहेरूनच! संपूर्ण  संगमरवरी  इमारत! नंतर  कॅटाकोमला गेलो, तिथे अगदी  पुरातन  वास्तू  
वरुन खाली  उतरत जाऊन  पहावी लागली. निराळीच  वास्तुरचना,ठिकठिकाणी  चौथरे होते, जसे  आपल्याकडे  साधूंना  झोपण्याची जागा  असते तसे! 
नंतर गेलो, हॅगिंग चर्च  पहायला. ..खाली  एकावर  एक  दोन  किल्ले,  आणि  त्यावर  चर्च म्हणून  हॅगिंग! तिथेहीवास्तुकलेचे नमुने  पहायला  मिळाले.
जुन्या  जगातल्या सर्वात मोठ्या  ग्रंथालयाला भेट   द्यायची  उत्सुकता होती  खूप! पण ते बंद  झाल्याने  बाहेरूनच  पहावे लागले.सगळीकडे ग्रॅनाईटचा  वापर,स्वच्छ  चकचकीत! ही इमारत  अगदी  वेगळ्याच  आकाराची  आहे. एखादी  प्रचंड  मोठय़ा  आकाराची  थाळी  जमिनीत  तीस -चाळीस  अंशाचा  कोन  करून रुतवावी असा  आकार! हे  सिलींग आहे  तिचे! गाइडने त्याबद्दल  रोचक  माहिती दिली. एकाचवेळी  अकरा  मजल्यांवर  मिळून  पाच हजार  लोक  वाचायला  बसू शकतात.वाचनाबरोबर  लेखनाची, कम्प्युटरस्  ची  सोय आहे. एवढा  प्रचंड  विस्तार  असलेले  जगातले एकमेव  ग्रंथालय! सध्या  300000  पुस्तकं  आहेत  तिथे!पण  700000 पुस्तकं  ठेवण्याची  तरतूद आहे. इथे  एक  गोलाकार  दगडी  भिंत  आहे, तिला  वेगळीच  कल्पकता  वापरून  सजवलयं!जगातल्या  सर्व  लिप्यांमधलं एक -एक अक्षर या  भिंतीवर  कोरलय अगदी  प्राचीन काळापासूनच्या सर्व  लिप्या  तिथे  हजर  आहेत. या  सगळ्यांमधून आपण  ज्ञान  संपादन  करतो, असा  त्याचा अर्थ! किती  छान  कल्पना  नं? देवनागरी लिपीतलं कुठलं  अक्षर  असेल  तिथे? हा प्रश्न  आला  नं मनात? माझ्याही. ...तर त्या  तिथे  अगदी  मध्यभागी, "है" असं  कोरलेलं आहे. ते अक्षर  का निवडलं आणि  त्याचा अर्थ  काय? हे प्रश्न मात्र  मनातल्या मनातच   राहिले.

नंतर  लंचला  भूमध्य समुद्राकाठी  (20 किमी लांबीचा     समुद्र किनारा  आहे. )असलेल्या  हाॅटेलमध्ये  गेलो. तिथे  जेवण  जरा जास्तच  इजिप्शियन  होतं, मग मी सरळ  सकाळी  बसमध्ये  दिलेले  मेथीच्या  पराठ्याचे  पॅकेट  फोडले. हाॅटेलमध्ये दही होतच. (इजिप्तमध्ये  दही  खूप  मस्त  असायचं, दह्यातल्या को शिंबीरी,सॅलडही) त्यामुळे  माझी  मजा  होती. आमच्या  पुणेरी  टूर  मॅनेजरने आम्हाला  तिथे चितळे  आंबा वडी खिलवून सरप्राईज  दिलं. जेवणानंतर  मस्त  भूमध्य समुद्रकिनारी फेरफटका मारला. समुद्राचे  निळेशार  पाणी  पहायची आपल्याला  सवय! (मुंबईत  काळेशार)इथे समुद्राचे  पाणी  चक्क  हिरवे आहे. आत बीचवर  कुणाला  जाऊ  देत नाहीत, त्यामुळे स्वच्छ, चमकदार  पाणी! समुद्राकाठचा  भाग अगदी  मरिन  ड्राईव्ह  सारखा आहे. (अर्थात  आपले मरिन  ड्राईव्ह  जास्त  भारी  आहे.)एक विशेष  सांगायचं  म्हणजे  तिथल्या  इमारतींना  एका  बाजूने  प्लॅस्टरच  करत नाहीत. आम्ही  गाइडला  कारण  विचारलं  तर त्याने  tax purpose साठी  असं सांगितलं. पण  खरं  कारण,  इथे  एकाला  एक लागून  8-10 मजली इमारती. ..म्हणजे  आपल्याकडे  काॅमन वाॅल घेऊन  बंगले बांधतात  तशा  ...अनेक इमारती! थक्कच  होतो  आपण! 
           तसं  इजिप्तमध्ये  फिरताना  वेगळं  असं काही  जाणवलंच नाही. लोकही शांत  वाटले आणि  मुख्य म्हणजे  एखाद्या  मुस्लिम  देशात  आपण आहोत, हे विसरायला  लावणारं  वातावरण आहे  तिथे! मुली, बायकाही  मस्त  जीन्स, टाॅप या वेशात  दिसल्या. कुणीही  बुरखा  घालीत  नाहीत. अगदी  क्वचितच  एखादी! मुलींचा  मुक्त  संचार  आहे  सगळीकडे! 
       राजवाड्याचं renovation सुरु  होतं. बाहेरुनच इतका भव्य,  दिमाखदार दिसत  होता.समोर  समुद्र असल्याने  तिथे भरपूर  फोटो काढले.मग गेलो अलेक्झांड्रिया च्या  प्राचीन  दीपगृहाकडे . आता  तिथे सातशे  वर्षे  जुना ,सुंदर, दुधी  रंगाचा चिरेबंदी  किल्ला  आहे. तो पाहून  होत असतानाच  संध्याकाळ  झाली. इजिप्त  दर्शन  संपत  आल्याची  हुरहूर  मनात  दाटून  आली. 
    दुसऱ्या दिवशी सकाळी ग्रुप  फोटो, व्हिडिओ  असे  सगळे  चालू  होते. काहीजण  हाॅटेलमध्ये  पोहून  रिलॅक्स  झाले. हाॅटेल निवांत  फिरुन आलो. ब्रेकफास्ट  झाल्यावर  बस विमानतळाच्या दिशेने  धावू लागली. मी कुणाशी  जास्त  काही  न बोलता, इजिप्तचं  ते शेवटचं  दर्शन  मनात  साठवण्याचा प्रयत्न  करीत होते, जे  माझ्या निरंतर  स्मृतीत  रहाणार  होते. 
(समाप्त ).

No comments:

Post a Comment