अमेरिका डायरी - जनजीवनातून फेरफटका 2

 

Mohini -Giving presentation

एका क्लबमधलं प्रेझेंटेशन आटोपून लगेच चेस्टर या गावात सुमारे १०० एकरात वसलेल्या देखण्या वाईडनर विद्यापीठाला भेट द्यायला गेलो होतो. ४० हून अधिक पदवी व पदव्युत्तर शिक्षणाचे पर्याय तिथे होते. भव्य प्रशस्त इमारत, हिरवंगार लॉन याचं आता विशेष वाटेनासं झालं होतं.

Widner University

इकडच्या कॉलेजेसच्या हिरवळींवर दिसणारं अजब दृश्य म्हणजे आपापले लॅपटॉप समोर उघडून काही विद्यार्थी अगदी नौकासन पोझमध्ये लोळत अभ्यास किंवा वाचन किंवा जे काय ते करत असतात. कुणी एकटे, कुणी ग्रुपने. इथे खात पीत बिनधास्त पहुडलेल्या विद्यर्थिनी बघून मला आजूबाजूच्या मुलांकडे दुर्लक्ष करत हनुवटी गळ्याला चिकटवून खालमानेने चालणार्‍या माझ्या काही कॉलेजमधल्या मैत्रिणी आठवून हसू यायचे. या विद्यापीठातली दालनं, विभाग, वाचनालयं बघायला बरच चालावं लागू नये म्हणून आवारात मिनी बसेस सतत फिरत असायच्या. 

Watching Saturn- Golden moment 

या गावात मॉल, कॅसिनो, एक स्टेडियम वगैरे पाहिलं पण आवर्जून लक्षात राहिलं ते हे विद्यापीठ. ते ही एका विशेष घटनेसाठी. इथल्या खगोलशास्त्राच्या प्राध्यापकांनी आम्हाला रात्री विद्यापीठाच्या गच्चीवरील त्यांच्या महाकाय टेलीस्कोपमधून अवकाशाचा नजारा बघायचे आमंत्रण दिले होते. आम्ही जेवण उरकून पटापट तयार होऊन पोचलो तर त्यानी सगळे सज्ज करुन ठेवले होते. गच्चीवरून सभोवताली लुकलुकणारे चेस्टर गावातले दिवे बघणं हा सुंदर अनुभव होताच पण तिथून आकाश केवळ अद्भुत दिसत होते. प्राध्यापकांनी आम्हाला त्या टेलीस्कोपच्या क्षमतेबद्दल सांगितले. त्याला डोळा लावला आणि मी जवळपास अत्यानंदाने ओरडायचीच बाकी होते कारण केवळ पुस्तकात, चित्रात पाहिलेला, प्रत्यक्षात १.३४ अब्ज किमी अंतरावर असलेला ’शनी’ म्हणजेच सॅटर्न अगदी जवळ, हाताच्या अंतरावर दिसत होता. त्याच्याभोवतीची रुपेरी कडी अगदी चमचमत होती. मुलांची त्या क्षणाला वेड्यासारखी आठवण आली. त्यांना त्या वयात शनीबिनी काही कळलं नसतं पण हे त्यांनी बघायलाच हवं होतं असं वाटलं. आम्ही सगळेच त्या अनुभवाने इतके भारावून गेलो होतो की नंतर सगळे मूक झाले. अनंत अवकाशातल्या अनेक आकाशगंगांपैकी एकीच्या अनेक सौरमालांपैकी एका सौरमालेचा भाग असलेला तो महाकाय पण आता अगदी चेंडूएवढा दिसणारा ’शनी’. त्या सौरमालेतल्या एका य:कश्चित ग्रहावरच्या अब्जावधी माणसांपैकी एक आपण. कदाचित आपले इतके नगण्य असणे जाणवल्याने कुणीच कुणाशी बोलण्याच्या मनस्थितीत नव्हते.

At state capitol with a senator

पुढची विशेष भेट होती हॅरिसबर्गमधल्या स्टेट कॅपिटल इमारतीला म्हणजेच विधानभवनाला. (पेनसिल्व्हेनिया राज्याची जनरल असेंब्ली) विधिमंडळात Senate चे ५० आणि House of Representatives चे २०३ असे एकूण २५३ सदस्य असतात. फेडरल पद्धतीमुळे तिथली राज्ये स्वायत्त असल्यासारखे काम करु शकतात. राज्याचा गव्हर्नर हा सर्वेसर्वा. आपल्याइतके केंद्राचे नियंत्रण त्यावर नसते. त्यातून पेन्सिल्व्हेनिया राज्य म्हणजे अमेरिकन स्वातंत्र्यचळवळीचा केंद्रबिंदू होते त्यामुळे त्याला विशेष मानाचे स्थान आहे. तर विधीमंडळाचे दैनंदिन कामकाज गॅलरीत बसून पाहण्याची आम्हाला संधी मिळाली. आत प्रवेश करण्यापूर्वी नेहमीप्रमाणे आमची कडक तपासणी झाली (म्हणजे कमरेच्या पट्ट्यापासून सगळे स्कॅनिंग ट्रे मध्ये टाकून) त्यामुळे आपला ट्रे बाहेर येईतो आमचे सर दोन्ही हातांनी पँट घट्ट पकडून उभे राहत. गॅलरीतून आम्ही त्यांचे कामकाज पाहिले. अगदी सौजन्यसप्ताह असावा तसे नम्रपणे त्यांचे बोलणे सुरु होते. शिरा ताणून आरडाओरडा नसेल, बेंच बडवणं नसेल आज या ठिकाणी तर याला काय अर्थ आहे का अध्यक्षमहोदय! अगदीच कोमट राजकारणी!

Senator's bench in the Main hall 

यांना एकदा आपल्या विधानसभेतली धमाल आणि रस्त्यावरची गॉगलधारी पोस्टरबाजी दाखवली की कळेल राजकारण किती खमंग प्रकार असतो. अर्थात तिकडचे राजकारणीही एकमेकांच्या उरावर बसतात पण सॉफिस्टिकेटेड पद्धतीने. असो. कामाचा तास संपल्यावर या भेटीसाठी आमंत्रित करणारे सिनेटर आमचे उत्सुक चेहरे पाहून आम्हाला गॅलरीतून मुख्य हॉलमध्ये घेऊन आले. काही जणांशी परिचय करुन दिला. तिथली

नेत्रदीपक झुंबरं, दिव्यांची आकर्षक रचना, सिव्हिल वॉरची प्रचंड तैलचित्रं विधानभवनाच्या रुबाबात भर घालत होती. आता हे सगळे लाईव्ह सेशन जॉईन करुन किंवा आभासी सहलीच्या माध्यमातून घरबसल्याही सहज बघता येते. http://www.pacapitol.com/keystone-classroom/legislature.cfm

’अस्सावा सुंदर चॉकलेटचा बंगला’ या गाण्यावर आपल्या पिढीतल्या बहुतेक प्रत्येकाने आलटून पालटून एक हात कमरेवर आणि दुसर्‍या हाताच्या कुयर्‍या डॊलवत नाच केलेला असतो. हा बंगला चक्क प्रत्यक्ष पाहायला मिळाला तो हर्शेज चॉकलेटच्या भल्यामोठ्या फॅक्टरीमध्ये. स्वागतकक्षात चॉकलेटचे असंख्य प्रकार. आत गेल्यावर एका छोट्या गाडीत बसून आम्हाला त्या चॉकलेटनगरीची झलक दाखवण्यात आली. चिमुकला धबधबा, त्याजवळून वाहणारी नदी, काठावरची फुलं सगळं काही चॉकलेटचं. अध्येमध्ये चॉकलेटची कार्टून्स. अगदी मायानगरीत विहार केल्याचा अनुभव होता तो. या सगळ्यामधून गाडी हळूच पास होई तेव्हा ते मधाळ रंगाचं वाहतं चॉकलेट ओंजळीत उचलून घ्यावसं वाटे. सफर संपली. दर फार नसल्याने इथून आम्ही मुलांसाठी, नातलगांना भेट देण्यासाठी भरपूर चॉकलेट्सची खरेदी केली.

तिकडून दौरा होता सफरचंदाच्या बागेत. अगदी जमिनीला टेकायला आलेले लालचुटूक रसरशीत सफरचंदांचे घोस मी याआधी कधीच पाहिले नव्हते. तिथे बसून ज्युस घेतला. बाजूला एक सुंदर तळं आणि काठावर मासेमारी करत सुटटी घालवणारे हौशी. मागे इटुकलं फार्महाऊस. स्वप्नातलं घर. दुसर्‍या

with network admin of Newmann college

दिवशी न्यूमन कॉलेजचे कॉम्प्युटर नेटवर्क बघण्याची आणि शिकण्याची मला संधी मिळाली. व्यावसायिक ठिकाणी एकट्याने जावे लागे. तिथली अ‍ॅडमीन एक स्मार्ट मुलगी होती, तिने हातचं न राखता सगळी माहिती दिली, मला सिस्टीम ऑपरेटही करु दिली.

याच आठवड्यात एक मोठे हॉस्पीटल, तिमजली जिम आणि वावा या फूड कंपनीचा सबंध प्लांट आतून बघता आला. एका संध्याकाळी खास भारतीय पोशाखात चीज अ‍ॅंड वाईन पार्टीला हजर राहून आम्ही एक बॅले कम नृत्यनाट्य बघायला गेलो. प्रेमाचा त्रिकोण हे जगभरातलं सर्वाधिक आवडतं कथानक असलेल्या या बॅलेतील कलाकारांचा पदन्यास, तांत्रिक सफाई, पेहराव, नेपथ्य खिळवून टाकणारं होतं. तिकडून आम्ही एका भारतीय उपाहारगृहात डिनरला गेलो. खूप दिवसांनी वाफाळत्या पंजाबी डीशेस आणि तंदूर ’रोटी’ बघून मला एकदम कभी खुशी कभी गममधल्या काजोलसारखं देशप्रेमाचं भरतं आलं. आमच्यासोबत असलेले परदेशी पाहुणे पापड काट्याने तोडून खाताना पाहून आमची हसून पुरेवाट झाली.

Dinner at Indian Restaurant with host families

मग त्यांना आपले पदार्थ हाताने कसे खायचे ते प्रात्यक्षिक करुन दाखवलं. जेवणानंतर जरा दूरवर पार्क केलेल्या गाड्यांच्या दिशेने आम्ही निघालो. मी सिल्क साडी नेसलेली आणि स्लीव्हलेस ब्लाउज. आत हीटर्स असल्याने जाणवलं नाही पण बाहेर थंडीची जीवघेणी लाट आतून गेली. माझे दातच वाजू लागले. पाऊल टाकणं अवघड झालं. काकडल्याने श्वास घेता येईना. एका क्षणी तर मी आता कोसळते असं वाटलं. डॉ. श्रीयाने तिचा स्टोल माझ्याभोवती गुंडाळून मला खेचतच गाडीपाशी नेऊन आत ढकललं. माझे हात चोळले. आतल्या उबेने हळूहळू जीवात जीव आला. त्या क्षणी सियाचेन सारख्या ठिकाणी आपले सैनिक कसे जगत असतील याचा मी जगाच्या दुसर्‍या टोकाला असलेल्या चेस्टर गावात बसून विचार करत होते.