Happiness is well organized... ! चक्रावलात नं? तुम्ही म्हणाल आनंद हा असा संघटित करून किंवा आयोजित करून मिळण्याची गोष्ट आहे का? हो अहो आहे तर! आश्चर्य वाटलं नं?
शाळा, कॉलेजच्या मित्रमैत्रिणींना संघटित करून आपण असे अनुभव बर्याचदा घेतो. रियुनियन असे हल्लीचे नाव. किंवा एखादा कौटुंबिक, सामाजिक कार्यक्रम आयोजित करून आनंदाचा असा अनुभव आपण सगळेच घेत असतो.
पण रोजच्या जगण्यातला तोच तोचपणा , कंटाळा घालवायचा असेल ना तर असा well organized आनंद शोधता येतो, सापडतो, कळतो आणि खरोखरच आपण प्रफुल्लित होऊ शकतो. फक्त तशी नजर, तशी मनाची तयारी मात्र हवी हं!
मला असा अनुभव नुकताच आला. साध्याश्या उदाहरणादाखल सांगते, स्वयंपाकघरात सर्वात महत्वाचा आणि अगदी काॅमन असा प्रकार म्हणजे आपल्या सर्वांचा मसाल्याचा डबा! तो स्वच्छ धुवून त्यात आपले नेहमीचेच स्वयंपाकाला लागणारे जिन्नस भरले की काय आनंद होतो तो तुम्ही कधी अनुभवला आहे का? 'रोजचा' स्वयंपाक करायला काही दिवस नवा हुरूप देऊन जातो. इतकी वर्ष झालीत मसाल्याचा डबा भरते आहे पण त्याकडे बघण्याचा दृष्टीकोन मिळाला तो बहिणीच्या पोस्टमुळे. बहिणीने गृपवर असा मसाल्याच्या डब्याचा फोटो टाकला , कॅप्शन लिहले happiness is well organized... ,आणि सगळ्या बहिणींना आपआपल्या मसाल्याच्या डब्याचा फोटो टाका असा आग्रह करू लागली. मग काय त्यातल्या ज्यांना शक्य झाले त्यांनी टाकले फोटो. खरेतर त्यात काय एवढे विशेष असणार नेहमीचेच जिरे, मोहरी, हळद, तिखट...पण नाही ,प्रत्येकीची डबा भरायची पध्दत वेगळी. मधला डबा वेगवेगळया जिन्नसांचा होता. आपआपल्या चवीनुसार. एकीच्या डब्यात खडे मसाले होते. तेजपान, दालचिनी, इलायची, मिरे, लवंग...असे काही तर एकीच्या मधल्या डब्यात सुक्या लाल मिरच्या, एकीच्या मधल्या डब्यात हिंगाची छोटी डबी, मेथी दाणा असे काही. खरे तर याच सगळ्या जिन्नसांपासून सगळयाजणी पदार्थ बनवतात पण प्रत्येकीच्या हाताची चव वेगळी. असे कसे घडत असेल? हाताची चव त्या पदार्थात खरच उतरते की काय? यामागचे कारण नीटसे कळत नाही एवढे मात्र नक्की. अगदी आपल्या प्रत्येकीच्या बोटांच्या ठशासारखीच प्रत्येकीच्या हाताची चव वेगळी. Happiness is the "secret sauce" that can help us be and do our best.
फ्रिज ही अशीच एक वस्तू. प्रत्येक पदार्थाची जागा ठरलेली असली की शोधाशोध न करता हवी ती वस्तू, पदार्थ चटकन सापडते. पूर्वी फ्रिज नव्हते पण आजीचे दूधाचे,दह्याचे, तुपाचे जाळी असलेले कपाटच वेगळे असायचे. आईच्या पिढीपासून फ्रिज आले तिने ते well organized केले. कुठल्याही विद्यापीठातून डिग्री न घेता आजी, आईने हे organization स्वतःच्या अनुभवातून शिकत शिकत आपल्या पिढीपर्यंत विनासायास पोहचवले. ओघानेच त्यातला आनंदही आपल्याला मिळत गेला. इथून पुढे काय होईल सांगता येत नाही. मूळात या well organized मध्ये आनंद असतो हे जरी समजले तरी खूप.
असाच अनुभव आला शू रॅकचा. फ्लॅटच्या बाहेर अनेक चपला, बुटांचे जोड ठेवलेले होते. अनेक दिवस. भलेही ते ओळीने मांडून असत तरी पण पसरलेलेच. तिथली जागा झाडणे, पुसणे म्हणजे ते सर्व आत ठेवा पुसून झाले की पुन्हा व्यवस्थित मांडून ठेवा. किती वैताग. त्यात कोणी वेडेवाकडे काढून टाकणार. चप्पल बुटांचे पण हल्ली किती प्रकार...माॅर्निंग वाॅकचा वेगळा बूट, बाहेर जायच्या वेगळ्या चपला, सँडल,घरातल्या वेगळया. अबब काय हे प्रकार खेटरांचे. ते आवरता आवरता नाकीनऊ येतात. पण असे ते अचानक एक दिवस साध्याश्या शू रॅक मध्ये विराजमान झाले आणि एकदम फ्रेश वाटायला लागले. प्रत्येकाचे एक एक सेक्शन झाले आणि प्रसंगानुरूप घालण्याचे चप्पल जोडे सुखाने रॅकमधे नांदू लागले. खालची जागा सहज स्वच्छ करता येते. Well organized मधला आनंद सहजी मिळू लागला. गोष्ट छोटीशीच असते पण त्यातून मिळणारा आनंद खूप मोठा आणि कायमस्वरूपी असतो. इतक्या दिवसात इतकी छोटीशी गोष्ट लक्षात कशी काय आली नाही याचेच आश्चर्य वाटत राहते. विनाकारण त्रास, गैरसोय सहन करत होतो असे त्या शू रॅककडे पाहून वाटत होते.
अशा सर्वच जागा असतात ज्या नीट आवरून ठेवल्या की कसे फ्रेश वाटते. पेपर, मुलांचे पसरलेले वह्या पुस्तक, कपडे...अरे देवा यादी न संपणारी आहे...हे सर्व करायला दिवाळी किंवा सणवार कशाला हवे ?हा आनंद, हा freshness नेहमीच अनुभवता येईल.
आनंदाचे प्रकार अनेक आहेत. निसर्ग निर्मित, मानवनिर्मित, प्रासंगिक, चिरकाल टिकणारे, काही क्षणभर मिळणारे...असे अनेक. तो क्षण आपल्याला पकडता आला की जमले...स्वतःला आनंदी, प्रवाही ठेवण्यासाठी गाणे/संगीत, बागकाम, लिखाण, वाचन,एखादा खेळ ,व्यायाम असे काहीतरी. जी क्रिया आपण अगदी मनापासून करतो त्यातून आपल्याला आनंदाचा अनुभव येतोच येतो. तसाच आनंद हा नीटनेटके काम करण्यातून पण मिळू शकतो. मनात कृतज्ञता आणि समाधान असले की छोट्या छोट्या गोष्टीतला आनंद आपल्याला सापडतो. So stay happy, healthy and enjoy your life .
अंजली